Ultra yüksek molekül ağırlıklı polietilen (UHMWPE)
UHMWPE (Ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen, ya da UH) bir polyolefin türüdür.
UHMWPE, bir katalizör eşliğinde reaksiyona girerek ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen oluşturan etilen monomerlerinin sentezlenmesiyle elde edilir.
Çok uzun zincirleri, milyonlarla ifade edilen (genellikle 2-6 milyon) moleküler ağırlığı vardır.
- Geçmiş
- Özellikler
- Uygulamalar
- Süreçler
- Geri Dönüşüm
- SSS
Geçmiş
1932:Carothers und Hill'in (DuPont) geliştirdiği, alifatik dikarboksilik asit ve alifatik diyollardan üretilen ilk lif oluşturucu polyester
1942: Schlack'ın geliştirdiği ilk PBT lifler
1970'ler: PBT bileşenlerinin pazar lansmanı.
Özellikler
PBT şu özellikleri sebebiyle kullanılır:
- yüksek sağlamlık ve güçlülük
- çok iyi boyut kararlılığı
- düşük su emme kapasitesi
- çoğu kimyasala karşı yüksek direnç
Ayrıca PBT'nin özellikleri arasında şunlar da bulunur:
- hava koşullarına karşı istisnai direnç
- mükemmel ısıl yaşlanma davranışı
Uygulamalar
Otomotiv: farlar, silecekler.
Endüstriyel uygulamalar: Elektronik Denge Programı (ESP) kontrol modülleri, dişli yuvası, direksiyon açı sensörleri, kapı kontrol cihazları veya hava yastığı bağlantıları.
Genel uygulamalar: Doğrama profil bantları, fiber optik kablolar.
Süreçler
PBT, özel katalizörler kullanılarak tereftalik asit veya dimetil tereftalatın 1,4-bütandiyol ile polikondansasyonu sonucunda üretilir. Tereftalik asit, dimetil tereftalat ve 1,4-bütandiyol, ksilen ve asetilen gibi petro kimyasal hammaddelerden elde edilir. Kimyasal yapısı şu şekilde formüle edilir:
Geri Dönüşüm
PBT, mekanik olarak %100 geri dönüştürülebilir bir hammaddedir. Gelişmiş çöp yakma tesislerinde yakılarak enerji geri kazanımı elde edilebilir.
En uygun geri kazanım seçenekleri mahalli mevzuat, plastik parçasının tasarımı, ayırma tesislerine erişim, bölgesel lojistik ve geri dönüşüm maliyetlerine bağlı olarak belirlenir.