Genleşmiş Polistiren

EPS ya da Genleştirilmiş Polistriren: hafif, güçlü, mükemmel ısı yalıtımı sağlayan, ambalaj ve yapı sektörleri için ideal bir termoplastik ürün.

Geçmiş

EPS, dünya genelinde en çok üretilen ticari polimerler arasındadır. EPS, hafiflik, yalıtım özellikleri, dayanıklılık ve mükemmel derecede işlenebilirlik gibi eşsiz özelliklere sahip katı bir köpüktür. EPS, binalarda ısı yalıtım plakaları, ambalaj, değerli malları koruyan köpükler ve gıda ambalajları gibi çoğu uygulamada kullanılır.

Özellikler

EPS, teknik çok yönlülüğü, performansı ve düşük maliyetliliği dolayısıyla yarım yüzyıldan fazla bir süredir tercih edilen bir malzeme olmuştur. Hafiflik, dayanım, uzun ömür, ısıl yalıtım ve darbe emilim özellikleri sayesinde ekonomik ve yüksek performanslı ürünler sunduğu çoğu gündelik uygulamada yaygın şekilde kullanılır.

Hafiflik
EPS ~%95 havadan oluşması itibariyle çok da şaşırtıcı olmayan, son derece hafif bir malzemedir. Bu özelliğiyle, ambalaj sektörü için ideal bir tercihtir. Ürün ağırlığını çok fazla arttırmadan nakliye maliyetini düşürür. Aracın yakıt tüketimi azalır, emisyon değeri en aza iner, böylece küresel ısınmanın azalmasına yardımcı olur.

Uzun ömür
EPS, istisnai derecede uzun bir ömre sahip olduğundan dolayı çoğu ürün için etkili ve güvenilir bir koruyucu ambalajdır. EPS'in hücre yapısı, boyut kararlılığı sağlayarak zamana bağlı deformasyonu engeller. EPS, kokulu ve toksik değildir.

Nem direnci
EPS, kapalı hücre bir malzemedir ve suyu kolayca emmez. Dayanıklılığı nemli koşullardan etkilenmeyen EPS, soğuk zincir ürünleri için idealdir. Rütubete dayanıklı olan bu malzeme, en yüksek hijyen gereksinimlerini karşılamaktadır. Neme dayanıklı olan EPS, balıkçı teknelerinde ve deniz şamandıralarında kullanılabilir. EPS, uzun süre su içinde kalsa dahi şekil, ebat, yapı ve fiziksel görünümünü kaybetmeyecek, yalnızca termal performansında küçük bir azalma gözlenecektir.

Termal verimlilik
Üstün termal verimliliği olan EPS, sıcaklık değişikliklerine duyarlı bütün ürünlerin ambalajları için idealdir. EPS kaplara koyulan ürünler oda sıcaklığının üstünde yahut altındaki sıcaklık koşullarında uzun müddet saklanabilir ve farklı iklimlere sahip bölgelere nakliyat sırasında oluşabilecek ani sıcaklık değişikliklerinden korunabilir. Taze ürünler ve deniz ürünleri ile farmasötik ve tıbbi ürünler buna örnektir.

Darbe emilimi
Mükemmel darbe emilimi özelliklerine sahip olan EPS, ev aletleri, elektronik ürünler, bilgisayarlar ve kimyasallar gibi birçok ürünün ambalajında ilk tercihtir.

Çok yönlülük
EPS hemen hemen her türlü şekil ve ebatta üretilebilir veya herhangi bir kullanıma uygun şekilde kolaylıkla kesilebilir ve şekillendirilebilir. EPS farklı yoğunluklarda ve farklı fiziksel özelliklere sahip olarak da üretilebilir. Bu farklı yoğunluklar sayesinde optimum performans elde edilir. Ayrıca EPS, çok sayıda malzemeyle de uyumluluk gösterir.

Kullanım kolaylığı
EPS, bina ve yapı sektöründe sahada kullanılabilecek en kolay malzemelerden biri olarak kabul edilir. Normalde levha şeklinde temin edilmesine rağmen farklı şekillere kalıp halinde veya büyük bloklar halinde dökülebilir.

Uygulamalar

Bina ve yalıtım uygulamaları

EPS reçineleri, bina ve yapı sektörünün en çok tercih edilen malzemeleri arasındadır. EPS yalıtım köpüğü, kapalı sandviç duvarlarda, çatılarda, zemin yalıtımı ve daha başka alanlarda kullanılır. Mükemmel bir fiyat/performans oranına sahip olan EPS, şamandıralarda ve yol yapımında da kullanılır. EPS köpük, genelde yapı endüstrisinde yalıtım malzemesi olarak kullanılmasına rağmen inşaat mühendisliğinde ve binalarda yaygın bir kullanıma sahiptir: yol temelleri, boş biçimleme, yüzdürme, tahliye, darbe sesi yalıtımı, modüler yapı elemanları, gözenekli tuğlalar vb. Bütün bunlar, EPS'in mükemmel mekanik özellikleri, sunduğu hızlı inşa/birleştirme imkanı ve uzun bakım aralıkları gibi avantajlar sayesindedir.

Ambalaj uygulamaları

Yumurtalar, et, balık ve kümes hayvanları. Soğuk içecekler veya paketlenmiş yemekler. Bu ürünlerin tamamı EPS ambalaj malzemeleriyle güvenli şekilde paketlendiğinde gıdaların bozulması önlenir. Batı toplumunda iyi ambalaj, soğutma ve nakliye uygulamaları bir arada yapıldığında gıdanın yalnızca yüzde ikisi bozularak israf oluyorken gelişmekte olan ülkelerde bu oran yüzde 50'dir.

EPS, ürün paketinizin içinde ne olursa olsun, gıda ve ürün ambalajları konusunda çok yönlü ve düşük maliyetli bir çözüm olduğunu kanıtlamıştır.

Pahalı TV'ler ve her türlü bilgi teknolojileri ekipmanının, üretim bandından tüketicilerin evlerine kadar güvenli şekilde ulaşmasını sağlar EPS, elektronik malları koruyan köpüklerde başvurulan ilk malzemedir.

Diğer uygulamalar

Yapı ve ambalajlardaki belirgin kullanımının haricinde, EPS'in koruyucu nitelikleri kasklarda da kullanılabilir. Bisiklet kullanıcısının başını ve dolayısıyla hayatını koruyabilir, ya da basit bir marka adının yazılmasında kullanılabilir, resimsel bir anlatım kalıp oyularak elde edilebilir, yahut eğlence amaçlı olarak ve rüzgar sörfü gibi sporlarda kullanılabilir.

Süreçler

EPS, stiren monomerinden elde edilir. Az miktarda stiren çoğu bitki, meyve ve sebzede, fındık ve ette doğal şekilde bulunabilir. EPS, etilen ve benzenin bir türevi olup yaklaşık olarak şeker granülü büyüklüğündeki yarı saydam küresel polistiren damaklarının oluştuğu bir polimerizasyon işleminden geçerek elde edilir. Bu işlem sırasında düşük kaynama noktasına sahip bir hidrokarbon (genelde pentan gazı), malzemeye eklenerek sonraki işlemde genleşmesine yardımcı olur.

EPS, üç aşamalı bir işlem sonrasında elde edilir:

Ön genleştirme

Polistiren damaklarda bulunan ön köpük maddesi (genelde pentan gibi bir hidrokarbon), buharla karşılaştığında kaynamaya başlar ve damaklar ilk hacimlerinden yaklaşık 40-50 kat daha fazla genleşir.

Dinlendirme

Damaklar, genleşme sonrasında bir sertleşme evresine girerek bir sıcaklık-basınç dengesine erişir.

Kalıplama

Damaklar bir kalıba koyularak buhar ile tekrar ısıtılır. Önceden köpüklenmiş damaklar daha da genleşerek kalıbı tamamen doldurur ve birbirine karışır. Damaklar, blok ya da özel ürünler oluşturacak şekilde kalıba dökülür. Kalıplandığında EPS hacminin neredeyse tamamı (~%98) havadır.

EPS için iki kalıplama işlemi bulunur:

  • Blok kalıplamayla, daha sonra çeşitli şekil ve plakalar halinde kesilerek ambalaj, yapı ve inşaat sektörlerinde kullanılabilecek büyük EPS blokları üretilir.
  • Şekil kalıplamayla, özel olarak tasarlanmış parçalar üretilir. Şekil kalıplama işleminden geçen EPS'ler özellikle elektronik ürün ambalajlarında yaygın olarak kullanılır.

Geri Dönüşüm

Genleşmiş Polistiren tamamıyla geri dönüştürülebilir.

EPS nasıl geri dönüştürülür?

Ayırma

EPS'ker, geri dönüştürülmeden önce, atık yığınında bulunan diğer malzemelerden ayrılmalıdır. Kirlenmeyi en aza indirmek ve çöp kutusunun kapasitesini geri dönüştürülebilir diğer malzemelere saklamak için, EPS'in ideal olarak atık yığınına girmeden önce ayrılması gerekir.

Toplama

Nakliye maliyeti, çok hafif olan EPS'in en önemli geri dönüşüm unsurlarından biridir. EPS atıklara ilişkin elleçleme gereksinimleri genellikle geri dönüştüren tarafından belirlenir. EPS atığı, genelde balyalar halinde veya gevşek şekilde paketlenerek nakliye edilir.

Yeniden işleme

Toplanan EPS, granülasyon makinesine iletilir. Ardından granüle edilen bu malzemeler bir besleme hunisine aktarılır ve burada kesintisiz uzunluklarda sıkıştırılana dek saklanır. Sıkıştırılan malzeme paletlere uygun uzunluklara sahip parçalara ayrılır. Paletlere yerleştirilen malzemeler nakliyata hazırdır.

EPS'i diğer ürünlere dönüştürme

EPS malzeme ihraç edildiğinde ufalanır ve ardından ekstrüde edilerek Genel Amaçlı Polistiren (GPPS) pelletler haline gelir. Daha sonra sentetik kereste, cd ve video kaset kutuları, sabit ürünler, bitki saksıları ve elbise askıları gibi ürünler için bir hammadde olarak kullanılabilir.

Sık Sorulan Sorular

Etiketler

Sayfa başına dön