PAGEV’İN GÜNDEME TAŞIDIĞI YEKDEM’E YENİ DÜZENLEME GELİYOR
Sanayicilerimizin sesini duyurmak adına PAGEV olarak gündeme taşıdığımız yüksek enerji maliyetleri ile ilgili sorunda olumlu gelişmeler yaşanıyor. Astronomik seviyelere çıkan YEKDEM bedeli için önerdiğimiz “Almanya modeli” Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan olumlu karşılık buldu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Fatih Dönmez, YEKDEM’de yeni model üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Sanayiciler olarak bu karardan büyük memnuniyet duyuyor, yeni modelin belirlenmesinde ortak akılla hareket edilmesi için katkı vermeye hazır olduğumuzu da bir kez daha dile getiriyoruz. Yeni modelde ihale ve TL bazlı teşvik sistemine geçilmesinin tüm taraflar açısından en uygun çözüm olduğuna inanıyoruz.
Sanayicinin en önemli maliyet kalemlerinden biri olan elektrik faturalarının astronomik seviyelere yükselmesine neden olan YEKDEM (Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması) bedeliyle ilgili önemli bir gelişme yaşandı. Sanayicimizin sırtındaki YEKDEM yükünü hafifletmek için kamuoyunun gündemine taşıdığımız “Almanya Modeli”, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Fatih Dönmez’den olumlu yanıt buldu. YEKDEM bedeli konusunda yeni model üzerinde çalıştıklarını açıklayan Bakan Dönmez, “YEKDEM 2020 yılı sonu itibariyle sona erecek. Teşvik dönemi sona eriyor. Farklı bir yönteme geçeceğiz. Farklı bir modelle devam edecek” dedi.
Elektrikte zam yok açıklaması sanayi tüketiminin çoğunu kapsamıyor. Kapsayıcı çözüm YEKDEM’de sabit fiyat yerine, ihaleyle serbest rekabet modeline geçilmesi…
Son günlerde enerji maliyetleri ile ilgili güzel gelişmeler yaşanıyor. EPDK 30 Haziran itibariyle elektrik tarifesini mevcut fiyat üzerinden devam ettirerek 3 ay boyunca zam yapmayacak. BOTAŞ doğalgazdan elektrik üreten santrallere satılan gazın fiyatında yüzde 12,5 indirim, sanayi ve ticarethane abonelerine de yüzde 9,7 indirim uygulayacak. Ancak maalesef, küçük işletmeler için olumlu bir gelişme olsa da yıllık 7.000.000 KwH ve üzeri elektrik tüketenler ve ayrıca kendi tüketimine bakılmaksızın Organize Sanayi Bölgeleri içerisinde faaliyet gösteren tüm sanayicilerimiz yüksek tüketimli tüketici sınıfına girdikleri için bu tarife onları kapsamayacak. Yani yine YEKDEM sebebi ile faturalarında artış olmaya devam edebilecek. 2019 yılında tüm sanayicilerimizin toplam tüketimi 94 Milyon MwH iken, bu tüketimin 68 Milyon MwH’lik kısmını, yani yüzde 72’sini yüksek tüketimli tüketici sınıfına giren OSB’ler ve münferit kullanıcılar tarafından tüketmiştir. Dolayısıyla maalesef sanayicilerimizin büyük çoğunluğunun faturaları YEKDEM sebebi ile artmaya devam edecek. Bakanlığımızın haklı taleplerimize kulak vererek yaptıkları değişiklikler sanayicilerimiz açısından güzel gelişmeler olsa da bugünlere katlanarak gelen YEKDEM bedeli üretim, istihdam ve rekabet üzerinde ağır baskı oluşturmaya devam ediyor. Yenilebilir enerjiyi destekliyoruz ancak yenilenebilir enerji teşvikinin sanayicinin sırtına yüklenmesinin artık sürdürülemez olduğunu söylüyoruz. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Fatih Dönmez’in YEKDEM için yeni model üzerinde çalıştıklarını duyurmasını sevindirici bir gelişme olarak görüyoruz. Sanayiciler olarak sesimizin duyulmasından son derece memnunuz. YEKDEM ile ilgili yapılacak yeni düzenlemelere çözüm odaklı yaklaşımlarla katkı sunmaya da hazırız.
Yenilenebilir enerji için en ideali Almanya modeli
Sanayiciler olarak yeni dönemde koronavirüsün yaralarını sarmak ve ortaya çıkan kayıpları telafi etmek için çalışıyoruz ancak çarklar yeniden dönmeye başlarken yüksek enerji maliyetleriyle boğuşmak zorunda kalıyoruz. Yenilenebilir enerji yatırımlarının tamamının sanayiciye yüklendiği sistem artık sürdürülebilir değildir. Çözüm olarak yenilenebilir enerjide, ihaleler yolu, serbest rekabetin olduğu TL bazlı modele geçilmesini öneriyoruz. Bu anlamda Almanya modeli örnek alınabilir. Dolar bazlı-alım garantili YEKDEM teşviklerinin süresi zaten 31 Aralık 2020’de doluyor. Dolayısıyla YEKDEM’de yeni sayfa açmalı ve döviz bazında, devlet garantili sabit fiyatlı sistemi dönemini kapatmalıyız. Sürekli artan ve öngörülemeyen, yüksek maliyetiyle sanayicimizi rekabetçi üretimden uzaklaştıran YEKDEM’de döviz bazlı yüksek sabit fiyatlı teşvik yerine ihale yöntemiyle rekabetçi şartlarda ve TL bazlı destek modeline geçmeliyiz. Yenilenebilir enerji yatırımlarını rekabete açmalıyız.
YEKDEM’de yeni model sanayicilerimiz için olmazsa olmaz
Yenilenebilir enerji çalışmalarıyla öne çıkan Almanya, yenilenebilir enerjide; sabit yüksek fiyatlı teşvik yerine, rekabete açık ihale modelini uyguluyor. Türkiye’de de bu sistem uygulanmaya başlanırsa maliyetler önemli oranda düşecek ve böylece sanayici rahat nefes alabilecek. Devletimiz ihaleyle alım yapmak konusunda daha önce denemeler de yaptı ve başarılı oldu. Örneğin geçen yıl Mayıs ayının son gününde Türkiye’nin 4 bölgesinde yapılan RES YEKA-2 ihalesinde kilovatsaat başına (kWh) 3,53 ile 4,56 $ cent arası fiyatlar verildi. Bu gelişmelere bakarsak mevcutta YEK’de belirtilen Cetvel 1’de kilovatsaat başına Rüzgâr Enerjisi için verilen 7,3 $ cent iken ihaleyle neredeyse fiyatın yarıya indiği görüldü. Böylece sanayicinin elektrik faturasına eklenecek YEKDEM payının nasıl düşebileceği de test edilmiş oldu. Gelişmeleri doğru okuyarak enerjide 2021 yılında yeni sayfa açması gereken Türkiye, bu hamleyi gerçekleştirmesi durumunda üretim, istihdam ve dünyayla rekabet etmenin yolunu da açmış olacak. PAGEV olarak bizler de YEKDEM’de yeni modele geçiş tamamlanana kadar konuyu sanayicilerimiz adına takip edip, çözüm için katkı vermeye devam edeceğiz.
